Praktyki zawodowe – jak wybrać dobry start w przyszłość?
Wybranie miejsca odbywania praktyk zawodowych to jeden z pierwszych kroków, który może odcisnąć wyraźne piętno na przyszłych decyzjach zawodowych. Nie sprowadza się on jedynie do formalnego obowiązku wpisanego w siatkę zajęć, to okazja, by poznać rytm danej branży od środka, oswoić się z jej codziennością i sprawdzić własne predyspozycje w praktyce. Dobrze dobrane miejsce praktyk sprzyja rozwojowi nowych kompetencji oraz tworzeniu relacji, które mogą otworzyć drzwi do przyszłych ofert lub rekomendacji. Z drugiej strony przypadkowy wybór często kończy się frustracją, poczuciem straconego czasu i brakiem zaangażowania. Praktyki mogą stać się momentem, w którym teoria z zajęć akademickich zyskuje większe znaczenie. Oczywiście, o ile decyzja o ich podjęciu jest efektem świadomego namysłu. Jak się przygotować, aby nie potraktować ich jako punktu do odhaczenia, lecz jako szansę, która naprawdę coś zmienia?
Zanim rzucisz się w wir przeglądania ofert zatrudnienia, poświęć chwilę na spokojną analizę swoich potrzeb i możliwości. Spróbuj odpowiedzieć sobie szczerze na pytanie, co cię napędza, w jakich działaniach czujesz się pewnie i w którym kierunku chcesz iść dalej. Taki moment skupienia pomaga nakreślić sensowną trasę na początku zawodowej drogi i zmniejsza ryzyko podjęcia decyzji, które szybko przyniosą frustrację zamiast zadowolenia. Świadome wybory nie pojawiają się znienacka, są rezultatem wnikliwej obserwacji własnych predyspozycji i oczekiwań. Gdy masz już jasność, czego szukasz, znacznie łatwiej wychwycisz te propozycje, które pasują do twojego stylu działania i otwierają przed tobą wiele możliwości związanych z obszarami, które chcesz rozwijać.
Zastanów się uważnie, czego oczekujesz od nadchodzących praktyk. Czy chcesz przede wszystkim nauczyć się czegoś konkretnego np. obsługi nowoczesnych systemów, pracy w wybranym środowisku programistycznym albo sprawnego posługiwania się narzędziami cyfrowymi? Czy raczej zależy ci na rozwoju w obszarach miękkich, takich jak prowadzenie negocjacji, planowanie projektów lub praca w grupie? Kiedy masz już sprecyzowane cele, łatwiej rozpoznać te ogłoszenia, które rzeczywiście pomogą ci zbliżyć się do zamierzonego celu.
Przyjrzyj się również uważnie branży, która wzbudza twoje największe zainteresowanie. Czy pociąga cię środowisko nowych technologii, świat finansów i analityki, czy może obszar związany z komunikacją i kreacją? Twoje pasje i osobiste wybory nie są przypadkowymi zachciankami, to właśnie one wiele mówią o kierunku, w którym chcesz się rozwijać. Zastanów się także, w jakim otoczeniu czujesz się najpewniej. Czy odnajdujesz się w dużych firmach o jasno określonych strukturach, czy bardziej odpowiadają ci mniejsze organizacje, w których swoboda działania i własna inicjatywa są traktowane z większą uwagą? Świadomość swoich silnych stron oraz tych elementów, nad którymi chcesz popracować, może odegrać ważną rolę podczas rozmowy z osobą prowadzącą praktyki. Dzięki temu pokażesz, że podchodzisz do sprawy z zaangażowaniem i masz dokładną wizję, jak najlepiej wykorzystać czas spędzony na stażu.
Twoje CV oraz list motywacyjny to pierwsze elementy, które kształtują opinię osoby prowadzącej rekrutację, dlatego powinny przyciągać uwagę zarówno językiem, jak i formą. W przypadku studentów i świeżych absolwentów o sile aplikacji nie świadczy liczba stanowisk z przeszłości, lecz sposób, w jaki przedstawiają swoją aktywność w trakcie studiów i poza uczelnią. Zamiast wpisywać ogólnikowe formułki, pokaż działanie. Opowiedz o projektach, w które się zaangażowałeś, zaznacz swoją rolę w zespołach badawczych, konkursach branżowych, działaniach społecznych albo w trakcie wolontariatu. Ważne jest nie tylko to, że uczestniczyłeś, lecz również to, czego się nauczyłeś i z jakimi wyzwaniami umiałeś sobie poradzić.
Jeśli dysponujesz portfolio, nie wahaj się go dołączyć, bo może znacznie wzmocnić twój przekaz. Osoba chcąca pracować w branży filmowej może dołączyć autorskie scenariusze, storyboardy albo link do swoich krótkich produkcji. Student zajmujący się animacją – próbki swoich prac. Tego typu materiały mówią więcej niż kilka standardowych sformułowań w CV. Nie zakładaj, że jeden szablon aplikacji sprawdzi się w każdej sytuacji. Zanim wyślesz dokumenty, uważnie przeczytaj ogłoszenie i zastanów się, czego oczekuje firma. Pokaż, że twoje doświadczenie i sposób działania odpowiadają na te potrzeby. Takie podejście świadczy o rzetelności i szacunku wobec osób odpowiedzialnych za proces rekrutacyjny.
Gdy masz już jasno sprecyzowane oczekiwania, możesz rozpocząć poszukiwania. Nie zamykaj się jednak w obrębie jednego portalu ani nie ograniczaj do pojedynczego źródła. Pamiętaj, że im szerszy wachlarz miejsc, tym większa szansa na znalezienie oferty, która rzeczywiście ci odpowiada. Zanim wyślesz aplikację, poświęć chwilę na dokładne rozpoznanie firmy. Zajrzyj na jej stronę, przeczytaj komentarze osób, które miały z nią styczność, przeanalizuj, w jaki sposób funkcjonuje w mediach społecznościowych i sprawdź, czy pojawia się na wydarzeniach branżowych. Im lepiej poznasz potencjalnego pracodawcę, tym łatwiej ocenisz, czy jego środowisko rzeczywiście może wesprzeć twój rozwój.
Choć początki mogą wydawać się przytłaczające, istnieje wiele miejsc, w których można znaleźć oferty skrojone pod potrzeby osób stawiających pierwsze kroki w zawodzie:
Serwisy z ogłoszeniami o pracę – dobrze jest regularnie odwiedzać strony przeznaczone dla studentów i młodych kandydatów, takie jak ePraca.
Nie lekceważ networkingu!
Czasem jedna wymiana zdań z wykładowcą, znajomym lub kimś z rodziny może otworzyć drzwi, których wcześniej nie brałeś pod uwagę. Warto opowiedzieć o swoich planach, bo właśnie nieformalne kontakty często prowadzą do najciekawszych propozycji.
Choć pierwsze wrażenie po przeczytaniu ogłoszenia może być pozytywne, to dopiero relacje międzyludzkie i atmosfera panująca w zespole decydują o tym, czy codzienne obowiązki okażą się rozwijające i warte zaangażowania. Zanim podejmiesz decyzję o aplikowaniu, sprawdź, jak wygląda tam nieformalna rzeczywistość. Przejrzyj stronę internetową firmy, szczególnie zakładki opisujące jej charakter, ofertę dla kandydatów i zespół. Zastanów się nad formą przekazu, czy strona prezentuje wyłącznie oficjalne wizerunki w garniturach, czy pokazuje również luźniejsze momenty z życia firmy, takie jak wspólne działania poza biurem, spotkania czy realizowane projekty?
Dużo informacji można też znaleźć na profilach społecznościowych. Zobacz, jak firma komunikuje się z odbiorcami i co publikuje. Czy dzieli się kulisami swojej działalności, pokazuje ludzi w działaniu i odpowiada na komentarze? Taki sposób obecności w internecie często zdradza więcej niż sformalizowane opisy. Spójrz również na opinie w serwisach tworzonych przez użytkowników, na przykład GoWork, ale nie traktuj ich jako jednoznacznej oceny. Zamiast skupiać się na pojedynczych wpisach, poszukaj powtarzających się schematów i podobnych doświadczeń.
Jeśli firma prowadzi blog albo udostępnia podcast, zajrzyj na chwilę do tych materiałów. Rozmowy z pracownikami czy liderami zespołów pomogą ci zobaczyć, jakie wartości promuje organizacja i czym żyje na co dzień. Przed złożeniem aplikacji sprawdź też, czy przedsiębiorstwo posiada ustrukturyzowany program praktyk i czy przewidziano osobę wspierającą praktykanta w trakcie całego procesu. Takie rozwiązanie świadczy o świadomym podejściu do wprowadzania młodych osób w świat pracy oraz gotowości do udzielenia im pomocy w rozwijaniu umiejętności.
Rozmowa rekrutacyjna nie ogranicza się jedynie do weryfikacji twoich umiejętności, to ważny moment, w którym ty możesz przyjrzeć się firmie z bliska i sprawdzić, czy odpowiada twoim oczekiwaniom. Przygotuj pytania, które pozwolą ci zderzyć treść ogłoszenia z rzeczywistością. Sposób, w jaki prowadzisz rozmowę i jakie kwestie poruszasz, pokazuje twoje zaangażowanie oraz świadome podejście do wyboru praktyk. Zamiast skupiać się wyłącznie na kwestiach finansowych, spróbuj dowiedzieć się więcej o codziennych obowiązkach i sposobie organizacji pracy.
O co warto zapytać podczas rozmowy?
W trakcie rozmowy zwracaj uwagę na sygnały, które mogą budzić wątpliwości. Niepokojące jest, gdy osoba prowadząca spotkanie unika szczegółów dotyczących obowiązków, nie potrafi wskazać, kto będzie cię wspierał, lub unika rozmowy o rozwoju, skupiając się na ogólnikach o przyjaznej atmosferze. Brak przykładów wcześniejszych praktykantów i ich dalszych losów może sugerować, że firma nie posiada ustalonego schematu współpracy i zleca jedynie najprostsze zadania. Zastanów się także, czy rozmowa przebiega w partnerskiej atmosferze – czy masz przestrzeń, aby zadać pytania i poczuć się wysłuchanym. Presja, pośpiech i niejasne warunki zatrudnienia mogą świadczyć o tym, że przyszła współpraca nie będzie przebiegała w przejrzysty sposób.
Po pandemii rynek zawodowy przeszedł wyraźną metamorfozę. Znacznie poszerzyła się gama dostępnych form współpracy. Z danych zawartych w raporcie „Młodzi Polacy na rynku pracy”, przygotowanym przez PwC, Well.hr i Absolvent Consulting, wynika, że od 2020 roku młode osoby coraz rzadziej wybierają pracę wyłącznie w biurze. Rosnącą popularnością cieszą się natomiast formy zdalne i modele łączące obecność na miejscu z pracą wykonywaną spoza firmy. Możliwość samodzielnego zarządzania miejscem i godzinami obowiązków lepiej wpisuje się w oczekiwania pokolenia, które ceni sobie większą swobodę w planowaniu dnia. Aktualna oferta obejmuje zarówno praktyki wymagające obecności w siedzibie organizacji, jak i te realizowane online. Wybór jednego z tych rozwiązań wpływa na charakter zdobywanego doświadczenia. Aby dokonać świadomej decyzji, przeanalizuj korzyści i ograniczenia każdej z opcji i dopasuj je do własnego sposobu działania, osobistych potrzeb oraz planów związanych z przyszłą ścieżką zawodową.
Zdalne praktyki otwierają drogę do współpracy z firmami spoza najbliższego otoczenia. Można aplikować do organizacji działających w innych regionach Polski, a nawet poza jej granicami, bez konieczności zmiany miejsca zamieszkania. Możliwość pracy z dowolnej lokalizacji, o ile zapewnia stabilne połączenie internetowe, sprawdza się szczególnie u osób, które muszą godzić naukę na uczelni z innymi aktywnościami, takimi jak praca w niepełnym wymiarze godzin. Taka forma współpracy stawia jednak indywidualne wymagania. Konieczna staje się umiejętność samodzielnego planowania zadań, świadome zarządzanie czasem oraz dbałość o płynny przepływ informacji. W środowisku pozbawionym kontaktu twarzą w twarz to praktykant bierze na siebie odpowiedzialność za inicjowanie rozmów, raportowanie postępów i budowanie relacji z zespołem.
Obecność w siedzibie firmy pozwala w pełni wniknąć w codzienne rytuały i styl pracy zespołu. Dzięki temu można obserwować, jak funkcjonują różne role w praktyce, uczyć się przez kontakt z osobami posiadającymi większe doświadczenie oraz na bieżąco reagować na zmieniające się sytuacje. Bezpośredni dostęp do mentora oraz współpracowników ułatwia zadawanie pytań w naturalnym rytmie dnia, a informacja zwrotna pojawia się spontanicznie, bez konieczności umawiania dodatkowych spotkań. Wspólne przerwy, rozmowy przy kawie i nieformalne wymiany zdań pomagają szybciej odnaleźć się w nowym środowisku i zbudować relacje oparte na zaufaniu. Taka forma praktyk może przypaść do gustu osobom, które najlepiej funkcjonują w stałym rytmie, lubią pracować wśród innych i zauważają, że ich zaangażowanie oraz tempo działania rosną, gdy mogą współdziałać z zespołem. Bezpośrednia współpraca z ekspertami sprawia, że łatwiej poczuć się częścią firmy i szybciej przyswajać specjalistyczną wiedzę.
Połączenie pracy zdalnej z regularnymi wizytami w biurze pozwala korzystać z atutów obu tych form. Obecność w siedzibie firmy sprzyja współdziałaniu, ułatwia wspólne poszukiwanie rozwiązań i sprzyja integracji zespołu. Z kolei dni spędzane poza biurem dają więcej swobody, skracają czas potrzebny na dojazd i pozwalają skupić się na zadaniach wymagających ciszy i skupienia. Taki układ może okazać się korzystny dla tych, którzy potrzebują z jednej strony kontaktu z innymi, z drugiej zaś przestrzeni do samodzielnej pracy. Funkcjonowanie w dwóch różnych rytmach wymaga jednak dobrej organizacji i umiejętności planowania. Dzięki temu można zachować równowagę pomiędzy pracą indywidualną a zespołową. Taka forma współpracy pomaga też ćwiczyć zdolność płynnego przechodzenia między różnymi trybami działania, a to cecha wysoko ceniona w środowiskach zawodowych, które stawiają na adaptację i świadome zarządzanie czasem.
Zdalne praktyki trwające kilka tygodni, a czasem nawet miesięcy, wymagają przemyślanego podejścia do organizacji domowej przestrzeni roboczej. Wydzielenie miejsca, które stanie się stałym punktem twojej codziennej aktywności zawodowej, pomaga wyznaczyć granicę między obowiązkami a czasem prywatnym. Jeśli nie masz możliwości stworzenia osobnego pokoju, pomocna okaże się ażurowa przegroda wykonana z lameli ściennych, które pozwolą wyznaczyć granicę bez zaciemniania wnętrza czy przytłaczania przestrzeni.
W niewielkich mieszkaniach dobrze sprawdzają się meble, które zmieniają funkcję w zależności od potrzeb. Stół rozkładany może pełnić rolę biurka w ciągu dnia, a wieczorem łatwo go złożyć i odzyskać przestrzeń. Duże znaczenie ma także wybór siedziska. Krzesło lub fotel dopasowany do sylwetki pomoże utrzymać komfort i zapobiegnie dolegliwościom związanym z wielogodzinnym siedzeniem. Zadbaj też o ustawienie ekranu na właściwej wysokości. To zmiany, które nie zajmują wiele czasu, a wyraźnie wpłyną na twoje samopoczucie i koncentrację podczas pracy.
Decyzja o wyborze miejsca praktyk to znacznie więcej niż tylko realizacja uczelnianego obowiązku – to świadomy krok w stronę kształtowania własnej przyszłości zawodowej. Cały proces zaczyna się od określenia indywidualnych oczekiwań i potrzeb, następnie wymaga przyjrzenia się wartościom firmy oraz atmosferze, jaka panuje w jej zespole, a kończy się na wyborze takiej formy współpracy, która odpowiada twojemu stylowi pracy. Takie podejście zwiększa szansę na znalezienie miejsca, które daje satysfakcję i naprawdę wspiera twój rozwój. Twoje zaangażowanie ma tutaj znaczenie, bo pozwala nie tylko przygotować się do obowiązków, lecz także ocenić, czy dane środowisko faktycznie sprzyja uczeniu się i wspiera młodych na starcie zawodowym. Kiedy traktujesz praktyki jako dwustronną relację oraz pierwszy krok w samodzielnym kierowaniu swoją karierą, zwiększasz prawdopodobieństwo, że ten etap stanie się nie tylko formalnością, lecz przede wszystkim okazją do refleksji i źródłem pomysłów na dalsze działania.
Źródła:
Artykuł przygotowany we współpracy z partnerem serwisu.
Autor: Nikola Dawidowska
©2024 Uniwersytet Bielsko-Bialski. Wszystkie prawa zastrzeżone.
